Geçen hafta sizlere nörogelişimsel bozukluklar hakkında bilgi vermiştim. Bu hafta ise nörogelişimsel bozukluklardan birisi olan Otizm Spektrum Bozukluğu hakkında bilgi vermek istiyorum.
Otizm erken çocukluk çağından itibaren görülen sosyal etkileşim ve iletişim becerilerinde yetersizlikle birlikte tekrar eden davranışlarla tanımlanan nörogelişimsel bir bozukluktur. Ülkemizde giderek tanı sayısı artmaktadır. Bu bozukluğa sebep olan genetik, nöroananatomik, biyokimyasal, çevresel nedenler gibi birçok neden vardır. Genler ve çevre etkileşimi ile birlikte, birçok risk faktörün sebep olduğu bir bozukluktur. Otizmli her birey, her çocuk farklı nedenlerin birbiriyle etkileşimi sonucu ile bu bozukluğa sahiptir.
Ne zaman otizmden şüphelenmeliyiz?
Sosyal etkileşim ve iletişimde sıkıntılar gözlemliyorsanız. Nesne veya oyuncağa gösterdiğiniz zaman bırakmıyorsa, göz kontağı kurmuyor, söylediğinizi anlamıyor ve kendini ifade etmede sıkıntı yaşıyorsa.
İsmine tepki vermiyorsa genellikle kendi dünyasında gibiyse, sosyal gülümseme ve sosyal ilgi yoksa, akranları ile iletişimden kaçınıyor, yüzünde duygu ifadeleri ve mimikler sınırlıysa, oyun oynamıyor, taklit becerileri sınırlı veya yoksa (alkış yaptığınızda alkış yapmıyorsa)
Seslere, kokulara veya dokunmaya karşı aşırı tepkiler veriyorsa, oyuncakları ile işlevsel oynamıyorsa, oyuncağın sadece belirli bir noktasına uzun süre bakıyorsa, uyku veya beslenme problemleri varsa
Tekrarlayıcı hareketler ve kendini uyarıcı davranışlar varsa, rutinde ısrar ediyorsa, aşırı hareketlilik veya hareketsizlik varsa, yürüme problemleri gibi problemler gözlemliyorsanız bir çocuk psikiyatristine danışmanız gerekmektedir.
Psikolog Tutku Cansın Özkan / 04 Nisan 2023