News
News
FAİZİN BAŞLANGIÇ TARİHİNE DİKKAT!
Sıklıkla tercih edilen kredi kartlarında asgari ödeme yapan tüketiciler, asgari ödemeden kalan miktar için doğal olarak faiz ödemek zorunda kalıyor. Asgari ödemenin de tamamı yapılmazsa, ödenmeyen asgari ödeme miktarı için de temerrüt faizi uygulanıyor. Burada asıl sorunu asgari ödemeden sonra kalan dönem borcu için ‘faizin başlangıç tarihi’ oluşturuyor. Kredi kartlarında hesap kesim tarihinden sonra en az 10 (On) gün sonra ödeme günü zorunluluğu ise halen devam ediyor.
TEMERRÜT FAİZİ DEVREYE GİRİYOR
Kredi kartı ekstresinde belirtilen ödeme tarihi aynı zamanda, borcun yasal vadesini oluşturuyor. Bankalar, dönem borcundan asgari ücret ödenmesi halinde, kalan borç için hesap kesim tarihinden itibaren akdi faiz işletiyor, eğer asgari borç ödenmedi veya eksik ödendi ise, kalan borcun tamamına temerrüt faizini, hesap kesim tarihinden başlatıyor. Bankaların uygulamaya ilişkin politikalarını değerlendiren Başkan Ölmez, “Yönetmelik ve BDDK görüşüne göre yapılmakta olup; hukuka açıkça aykırı ve hakkaniyetsizdir” şeklinde yorum getiriyor.
“10 GÜN FAZLA FAİZ TAHAKKUK EDİLİYOR”
Pek çok Yargıtay İlamında temerrüt faizinin, ‘Borçlunun para borcunu zamanında ödememesi ve temerrüde düşmesi halinde kanun gereği kendiliğinden işlemeye başlayan faiz’ olarak tanımlandığına dikkat çeken Başkan Ölmez, “Kredi kartlarında, para borcunun zamanında ödenmesi, ekstrede belirtilen son ödeme tarihidir. Bu nedenle faiz ve temerrüt faizinin başlangıç tarihi, ekstrede belirtilen son ödeme tarihinde başlamalıdır. Bankalar hukuka ve hakkaniyete aykırı uygulamaları ile 10 gün fazla faiz tahakkuk ettirmekte, bu miktarı da borç ana parasına eklemektedir” dedi.
“BİLEŞİK FAİZ UYGULANMAZ”
Uygulamanın hükme aykırı olduğunu hatırlatan Başkan Ölmez, “Ödenmeyen borcun anaparaya eklenmesi, Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu’nun, 26 maddesi 2. fıkrası son cümlesi, ‘Temerrüt hali de dahil olmak üzere, kart uygulamasından doğan borçlarda bileşik faiz uygulanmaz’ hükmüne aykırıdır” diye konuştu.
“KAÇ KART SAHİBİ ASGARİ ÖDEME YAPIYOR?”
Bankalararası Kart Merkezi (BKM) istatistiklerine göre; Temmuz/2023 itibariyle ülkemizde 109 milyon 826 bin 297 adet kredi kartı bulunduğunun bilgisini paylaşan Başkan Ölmez, “Bu kartların 787 milyon 273 bin 173 TL kullanım miktarı, yani kart borcu bulunmaktadır. Yaşadığımız ekonomik sıkıntı içinde, masraf gerektiren bayram, tatil harcamaları ve günümüzdeki okul harcamaları nedeniyle, kredi kartı kullanımı ve bağlı olarak sadece asgari ödemenin artacağı bir dönemi yaşıyoruz. Kaç kart sahibinin sadece asgari ödeme yaptığı konusunda elimizde sağlıklı bir veri yok” şeklinde konuştu.
“TÜKETİCİ FAZLA ÖDEME YAPMAK ZORUNDA KALACAK”
Haksız ve hukuksuz ödeme tablolarının çoğalacağını iddia eden Başkan Ölmez, şöyle devam etti; “Ekstre toplam borcunun sadece bin TL’lik miktarını ödeyemeyen bir tüketici; faiz başlangıç tarihinin, hesap kesim tarihi alınması nedeniyle, 10 günlük akdi faiz oranı üzerinden (aylık yüzde 3,57) 11,90 TL fazla ödeme yapmak zorunda kalacaktır. Bu faizde hesaplanması gereken faizle birlikte ana paraya eklenip tekrar faiz işletileceği (bileşik faiz) düşünülürse, tüketicinin haksız ve hukuksuz ödemesi daha da çoğalacaktır.”
“BANKALARA SERVET TRANSFERİ YAPILIYOR”
Harcama kalemlerinin özellikle okul ve kış hazırlığı nedeniyle artacağına değinen Başkan Ölmez, şunları kaydetti; “Bireysel ekstrelere yansıyan, faiz miktarı az gelebilir, ama toplam kredi kartı borcunun 1/3’ünün asgari ödemesini yaptığını düşünürsek 10 gün için bankaların elde edeceği haksız faiz miktarı 9 milyon 368 bin 551 TL’dir. Bu miktar ve bileşik faiz uygulanmasından doğan haksız faiz tahakkuk ve tahsilidir. Ödeme ve geçim sıkıntısı çeken tüketicilerden, bankalara haksız servet transferidir.”
“FAİZLER ÖDEME ZAMANINDA BAŞLATILMALI”
Uygulamada çerçevesinde ele alınan haksızlıkların giderilmesi noktasında tavsiyelerde de bulunan Başkan Ölmez, “Kredi kartlarında asgari ödemeden kalan miktara ödenecek faiz hesaplamasına; Borçlar Kanunu ve Yargıtay ilamları gereği, faizin başlangıç tarihinin, ödeme zamanında başlatılması gerekmektedir. Tüketici mağduriyetinin giderilmesi için; TCMB ve BDDK uygulamalarını gözden geçirmeli veya Merkezi idare Banka Kartları Kredi Kartları Kanuna 26 Maddesi 2. Fıkrası’na ‘faiz başlama tarihini, ekstredeki son ödeme tarihi’ olarak belirten bir cümle eklemelidir” dedi.
Başkan Ölmez, Birleşik Faiz Uygulaması hususunda tüm bankaların denetlenerek, geçim sıkıntısı içerisinde olan vatandaşlardan, bankalara yapılan ‘haksız servet transferi’ şeklinde yorumlanacak faaliyetlerin engellenmesi gerektiğini sözlerine ekledi.
Duygu TEKİN
